1 september 2023
Zeker zes jaar duurde de strijd die Garderen streed om een vrachtwagenverbod in het dorp te realiseren. Doordeweeks reden er zomaar eens honderden zware vrachtauto’s dwars door het dorp, met alle risico’s voor de verkeersveiligheid van dien. Sinds woensdag is het dan definitief zover: vrachtwagens zijn verboden in Garderen. Een terugblik op het harde gevecht van Plaatselijk Belang Garderen met de gemeente Barneveld en de provincie Gelderland.
In 2016 zucht Garderen al enige tijd onder het vele vrachtverkeer dat via de provinciale weg N310 door het dorp rijdt. Grote wagens vanuit Stroe richting Harderwijk of vanuit Putten of Uddel richting de snelweg A1 komen door het dorp, langs een t-splitsing ter hoogte van de Putbrink, waar nauwelijks ruimte is. Garderen snakt naar een oplossing, zegt Plaatselijk Belang-voorzitter Ton van Krevel in juli in deze krant. ,,De dorpskern wordt zo langzamerhand overspoeld door vrachtwagens. Al het andere verkeer wordt er duidelijk door gehinderd en het is onveilig voor fietsers. Misschien zou het een oplossing zijn als je de dorpskern alleen bereikbaar maakt voor bestemmingsverkeer? We gaan hierover in september met de gemeente om tafel.”
Tegen de tijd dat de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 voor de deur staat, is er nog geen begin van een oplossing. De roep om maatregelen vanuit Garderen wordt gehoord in het Barneveldse gemeentehuis. De nieuwe coalitie van SGP, ChristenUnie, Pro’98 en CDA neemt de aanpak van het knelpunt op in het coalitieakkoord. Verkeerswethouder Hans van Daalen moet dit gaan regelen. Maar daar komt in de eerste periode niets van terecht. In de zomer van 2018 wordt Van Krevel al ongeduldig. ,,Ik zie nog weinig urgentie bij de gemeente.”
ONDERZOEK
Duidelijk is dan dat de wegbeheerder – de provincie Gelderland – tegenstribbelt. Provincieambtenaren zien geen heil in een vrachtwagenverbod of om alleen bestemmingsverkeer richting Garderen toe te staan. ,,Het ziet er niet naar uit dat er snel iets verandert, maar wij laten niet los”, zegt Van Krevel.
Wethouder Van Daalen kondigt eind 2018 een onderzoek aan om de overlast van vrachtverkeer door Garderen te verminderen. Maar deze studie laat op zich wachten. Eind 2019 gaat dan eindelijk het vertraagde, gemeentelijke onderzoek van start. Er worden camera’s met kentekenregistratie geplaatst, die de verkeersstromen op de Putterweg, Koningsweg, Speulderweg en Hogesteeg vastleggen. De resultaten komen vlak voor de zomer van 2020 naar buiten.
En wat de Garderenen al lang wisten, wordt dan ook officieel bevestigd: er rijdt te veel (vracht)verkeer door het dorp. Concrete oplossingen blijven beperkt tot tekstkarren die in de zomermaanden worden geplaatst ter hoogte van Uddel, Stroe, Voorthuizen en Putten, bedoeld om vrachtwagenchauffeurs zover te krijgen dat ze om Garderen heen rijden.
TEKSTKARREN
Een doorrijverbod voor vrachtverkeer wordt juridisch niet uitvoerbaar geacht. Van Krevel vraagt zich sterk af of de tekstkarren afdoende zullen zijn. ,,Maar je moet ergens beginnen.”
De karren hebben maar voor zeer korte tijd effect. Na enkele weken ebt dat weg, als chauffeurs erachter komen dat ze ‘gewoon’ door Garderen mogen rijden. Er zijn dus aanvullende maatregelen nodig.
Wethouder Van Daalen zit begin 2021 ondertussen zwaar in zijn maag met de kwestie en kondigt een nieuw onderzoek aan. ,,Het is best lastig”, zegt hij. ,,Je hebt met verschillende invalswegen te maken. Die kun je niet zomaar voor het vrachtverkeer afsluiten, wil je voorkomen dat de vrachtwagens in een fuik terecht komen. Vandaar dat we een andere partij een frisse blik op de situatie laten werpen.”
MEER DAADKRACHT
Nieuwe maatregelen zijn er voor de zomer van 2021 nog niet. De gemeente grijpt terug op de tekstkarren van een jaar eerder, in combinatie met een schriftelijke oproep richting vrachtvervoerders om Garderen te mijden.
Voorzitter Van Krevel is zwaar gefrustreerd. ,,Het begint een triest verhaal te worden. We hebben te maken met instanties die het blijkbaar niet goed lukt om met resultaten te komen. Een beetje meer daadkracht op het gemeentehuis zou geen kwaad kunnen.”
KOOKPUNT
Adviesbureau Megaborn komt met nieuwe suggesties om de hoeveelheid vrachtverkeer te verminderen. Zo zou bijvoorbeeld de maximumsnelheid in en om Garderen moeten worden verlaagd. Verder zijn er nieuwe verkenningen en studies nodig. Bepaald niet de boodschap die Van Krevel wil horen.
In september bereikt zijn ergernis over de situatie het kookpunt, tijdens een openbare commissievergadering over het onderwerp. ,,Laat nu maar eens zien hoeveel verantwoordelijkheid u voelt om Garderen verkeersveiliger te maken”, zegt hij in de richting van de wethouder. ,,Na al die maanden en jaren van praten, moet er nu echt eens worden doorgepakt!”
Van Daalen belooft een afspraak met de provincie Gelderland te maken, om daar het probleem samen met Van Krevel voor het voetlicht te brengen. Die is in januari 2022 echter nog steeds niet gemaakt, tot groot ongenoegen van de voorzitter en ook van veel raadsfracties.
Later die maand meldt het college dat er afspraken liggen met de provincie over een verlaging van de maximumsnelheid op de toeleidende wegen en in de bebouwde kom, met als doel om routes door Garderen minder aantrekkelijk te maken voor het vrachtverkeer.
Die snelheidsverlaging zou dan in 2026 in moeten gaan, na groot provinciaal onderhoud. Van Krevels reactie op dit nieuws laat zich raden: ,,Onacceptabel!”
NIEUWE WETHOUDER
Na de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 neemt Mijntje Pluimers de post van Van Daalen als verkeerswethouder over. Tijdens de campagne had haar partij Lokaal Belang stevig op de trom geroerd en ze is vastbesloten om te leveren op dit punt.
Het blijft maandenlang lang stil, al drukt de nieuwe wethouder volgens Van Krevel wel haar stempel op het dossier. ,,De gemeente heeft het onderwerp inmiddels scherp op de radar. Maar dat geldt niet voor de provincie”, klaagt de voorzitter. Op dat moment lijkt het er nog altijd op dat de aanpak nog zeker drie jaar op zich laat wachten.
WITTE ROOK
Begin juni is er dan eindelijk, ook tot Van Krevels verrassing, ineens witte rook: ook de provincie Gelderland is ‘om’ en het verbod gaat er eind augustus komen. De voorzitter reageert opgelucht: ,,Zeven jaar ben ik hier al mee bezig. Ik heb het gevoel dat we een marathon hebben gelopen en ineens de gouden plak omgehangen krijgen. Het is fantastisch.”
Ook wethouder Pluimers is in haar nopjes. ,,We hebben de provincie proberen in te laten zien wat voor schadelijke gevolgen de huidige verkeerssituatie in het dorp heeft en dat kleinere maatregelen, zoals tekstkarren, niet hebben geholpen. We moesten volhouden en volhouden, maar het is gelukt.”